चित्रपटांमध्ये तीन अमली पदार्थ विरोधी व्हिडिओ दाखवणे बंधनकारक

नवीन नियम सर्व प्रकारच्या चित्रपटांना लागू होतील

नवी दिल्ली : सरकारने मे 2023 मध्ये चित्रपटांसह OTT प्लॅटफॉर्मला तंबाखूविरोधी उत्पादनांच्या कक्षेत आणण्यासाठी प्रयत्न सुरू केले. यासाठी स्थापन करण्यात आलेल्या समितीच्या शिफारशी घेतल्यानंतर मंत्रालयाने जुन्या कायद्यात सुधारणा करण्याचा निर्णय घेतला.

आता चित्रपटांमध्ये तीन अमली पदार्थ विरोधी व्हिडिओ दाखवणे बंधनकारक आहे

आता एक वर्ष जुन्या चित्रपटांमध्येही तंबाखूजन्य पदार्थांचे दुष्परिणाम दाखवणारे व्हिडिओ दाखवणे बंधनकारक असणार आहे. संपूर्ण चित्रपटात तीन ठिकाणी एकूण 80 सेकंदांचे व्हिडिओ प्रेक्षकांना बीडी, सिगारेट किंवा तंबाखूच्या वापरामुळे होणाऱ्या घातक हानीविषयी सांगतील. सेंट्रल बोर्ड ऑफ फिल्म सर्टिफिकेशन (CBFC) द्वारे प्रमाणित आणि गैर-प्रमाणित अशा दोन्ही चित्रपटांना लागू होईल.

सरकारने मे 2023 मध्ये चित्रपटांसह OTT प्लॅटफॉर्मला तंबाखूविरोधी उत्पादनांच्या कक्षेत आणण्यासाठी प्रयत्न सुरू केले. यासाठी स्थापन करण्यात आलेल्या समितीच्या शिफारशी घेतल्यानंतर मंत्रालयाने जुन्या कायद्यात सुधारणा करण्याचा निर्णय घेतला. सरकारचे म्हणणे आहे की, नवीन नियमांनुसार वेब सिरीजवरही नियंत्रण आणण्यात आले आहे. कोणत्याही प्रकारच्या चित्रपटाच्या सुरूवातीस आणि मध्यभागी किमान 30-30 सेकंदांचे चेतावणी व्हिडिओ सादर करणे बंधनकारक असेल. याशिवाय चित्रपटात तंबाखूजन्य पदार्थांच्या वापराचे दृश्य असेल तर त्याच्या खाली इशारा लिहावा. त्याचप्रमाणे, 20 सेकंदांचा व्हिडिओ दर्शविला जाईल, जो इच्छित असला तरीही वगळला जाणार नाही.

सहा महिन्यांची मुदत दिली आहे

केंद्रीय आरोग्य मंत्रालयाच्या म्हणण्यानुसार, एक अधिसूचना जारी करण्यात आली आहे, ज्यामध्ये पुढील 30 दिवसांसाठी हरकती आणि सूचना मागवल्या आहेत. तसेच, चित्रपट निर्मात्यांना सुधारणा करण्यासाठी अधिसूचना जारी झाल्यापासून सहा महिन्यांची मुदत देण्यात आली आहे. भारत सरकारचे अतिरिक्त सचिव व्ही. हेकाली झिमोमी यांनी अधिसूचनेत म्हटले आहे की, तंबाखू उत्पादनांसंबंधीचे नवीन नियम 1 सप्टेंबर 2023 रोजी किंवा त्यानंतर प्रदर्शित होणाऱ्या चित्रपट आणि वेब सीरिजना लागू होतील. यात परदेशी वंशाचे चित्रपट आणि वेब सिरीजचाही समावेश आहे

मादक पदार्थांच्या व्यसनाच्या विळख्यात मुले आणि किशोर

2023 मध्ये प्रसिद्ध झालेल्या आयडियाज फॉर एन ॲडिक्शन-फ्री इंडिया ऑफ थिंक चेंज फोरम या शीर्षकाच्या अहवालात असे दिसून आले आहे की, जर वेब सिरीज, चित्रपट आणि जाहिरातींच्या माध्यमातून ई-सिगारेटचा प्रचार चालू राहिला तर पुढील 10 वर्षांमध्ये प्रति 10 पेक्षा जास्त टक्के लोक व्यसनाला बळी पडतील 17 वर्षांच्या किशोरवयीन मुलांची संख्या अनेक पटींनी वाढू शकते.

भारतातील तंबाखूचा हा परिणाम आहे

जगभरात तंबाखूमुळे दरवर्षी सुमारे 80 लाख लोकांचा मृत्यू होत आहे. त्यापैकी सुमारे 13.50 लाख मृत्यू भारतात होत आहेत. कारण भारत हा तंबाखूचा दुसरा सर्वात मोठा ग्राहक आणि उत्पादक देश आहे.