जागर शक्तीचा।। जागर नवदुर्गांचा - देवी कुष्मांडा

 जागर शक्तीचा।। जागर नवदुर्गांचा।।  

देवी कुष्मांडा 

नवरात्रीच्या चौथ्या दिवशी कुष्मांडा देवीच्या रूपाची पूजा केली जाते. या दिवशी साधकाचे मन ‘अनाहत’ चक्रात स्थित असते. त्यामुळे या दिवशी अत्यंत पवित्र आणि शांत चित्ताने कुष्मांडा मातेचे रूप लक्षात ठेवून पूजा-अर्चा कार्यात मग्न राहावे.

जेव्हा विश्व अस्तित्वात नव्हते तेव्हा या देवीनेच विश्व निर्माण केले. म्हणून, हे विश्वाचे मूळ स्वरूप आहे, मूळ शक्ती आहे. त्यांचे निवासस्थान सौर मंडळाच्या अंतर्गत जगात आहे. तेथे राहण्याची क्षमता आणि सामर्थ्य त्याच्याकडेच आहे. त्याच्या शरीराचे तेज आणि तेज सूर्यासारखेच तेजस्वी आहे.

त्यांच्या तेजाने आणि प्रकाशाने दहा दिशा प्रकाशित होत आहेत. ब्रह्मांडातील सर्व वस्तू आणि प्राण्यांमधील तेज ही त्याची सावली आहे. आईला आठ हात आहेत. त्यामुळे तिला अष्टभुजा देवी म्हणूनही ओळखले जाते. त्याच्या सात हातात अनुक्रमे कमंडल, धनुष्य, बाण, कमळ-पुष्प, अमृताने भरलेले फुलदाणी, चक्र आणि गदा आहेत. आठव्या हातात सर्व सिद्धी आणि निधी देणारी जपमाळ आहे. तिचे वाहन सिंह आहे.

श्लोक

सुरासंपूर्णकलशं रुधिराप्लुतमेव च।

दधाना हस्तपद्माभ्यां कूष्माण्डा शुभदास्तु मे ॥

प्रथमं शैलपुत्री च द्वितीयं ब्रह्मचारिणी। तृतीयं चन्द्रघण्टेति कूष्माण्डेति चतुर्थकम् ।। पंचमं स्कन्दमातेति षष्ठं कात्यायनीति च। सप्तमं कालरात्रीति महागौरीति चाष्टमम् ।।

कुष्मांडाची पूजा केल्याने भक्तांचे सर्व रोग आणि दुःख दूर होतात. त्यांच्या भक्तीमुळे आयुष्य, कीर्ती, शक्ती आणि आरोग्य वाढते. माँ कुष्मांडा थोड्या सेवा आणि भक्तीने प्रसन्न होणार आहे. जर मनुष्य प्रामाणिक अंतःकरणाने त्याचा आश्रय बनला तर तो अगदी सहज परम स्थान प्राप्त करू शकतो.

नियमानुसार मातृभक्तीच्या मार्गावर काही पावले पुढे गेल्यावर भक्ताला तिच्या कृपेचा सूक्ष्म अनुभव येतो. हे दुःखी जग त्याच्यासाठी खूप आनंददायी आणि सोपे होते. मातेची आराधना हा माणसाला विश्वाच्या महासागरातून सहजतेने पार पाडण्याचा सर्वात सोपा आणि शुभ मार्ग आहे.

माँ कुष्मांडाची उपासना मनुष्याला अर्ध्या रोगांपासून पूर्णपणे मुक्त करून सुख, समृद्धी आणि प्रगतीकडे नेणारी आहे. म्हणून ज्यांना आपली ऐहिक, दिव्य उन्नती हवी आहे, त्यांनी त्यांच्या उपासनेत सदैव तत्पर असले पाहिजे.

देवीचा महिमा : 

कुष्मांडाची पूजा केल्याने भक्तांचे सर्व रोग आणि दुःख दूर होतात. त्यांच्या भक्तीमुळे आयुष्य, कीर्ती, शक्ती आणि आरोग्य वाढते. माँ कुष्मांडा थोड्या सेवा आणि भक्तीने प्रसन्न होणार आहे. जर मनुष्य प्रामाणिक अंतःकरणाने त्याचा आश्रय बनला तर तो अगदी सहज परम स्थान प्राप्त करू शकतो.

नियमानुसार मातृभक्तीच्या मार्गावर काही पावले पुढे गेल्यावर भक्ताला तिच्या कृपेचा सूक्ष्म अनुभव येतो. हे दुःखी जग त्याच्यासाठी खूप आनंददायी आणि सोपे होते. मातेची आराधना हा माणसाला विश्वाच्या महासागरातून सहजतेने पार पाडण्याचा सर्वात सोपा आणि शुभ मार्ग आहे.

माँ कुष्मांडाची उपासना मनुष्याला अर्ध्या रोगांपासून पूर्णपणे मुक्त करून सुख, समृद्धी आणि प्रगतीकडे नेणारी आहे. म्हणून ज्यांना आपली ऐहिक, दिव्य उन्नती हवी आहे, त्यांनी त्यांच्य उपासनेत सदैव तत्पर असले पाहिजे.

उपासना : चतुर्थीच्या दिवशी कुष्मांडाची पूजा केली जाते. त्यांची उपासना केल्याने सिद्धीमध्ये संपत्ती प्राप्त होते, सर्व रोग आणि दुःख दूर होतात आणि वय आणि कीर्ती वाढते. आई जगदंबेची भक्ती मिळवण्यासाठी नवरात्रीच्या चौथ्या दिवशी तिचे स्मरण करून जप करावा.

या देवी सर्वभू‍तेषु माँ कूष्माण्डा रूपेण संस्थिता।

नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमो नम:।।'

पूजन : 

या दिवशी शक्यतो मोठे कपाळ असलेल्या तेजस्वी विवाहित स्त्रीची पूजा करावी. त्यांच्या जेवणात दही, खीर खाऊ घालणे श्रेयस्कर. यानंतर फळे, सुका मेवा आणि शुभ वस्तू अर्पण कराव्यात. ज्यामुळे आईला आनंद होतो. आणि इच्छित परिणाम प्राप्त होतात.